Borsa ve yatırım konusundaki en büyük klişelerden biri şudur:

“Herkes satarken al, herkes alırken sat!”

Bu cümleyi ilk kim söyledi bilmiyorum. Muhtemelen duyanların çoğunun anlamını bilmeden bir diğerine sattığı bir söz. Borsanın sırrına vakıf bir söz gibi görünüyor, gerçekte doğru mu bakalım.
Borsada “sürü psikolojisi” dediğimiz kavram kabaca, yatırımcıların çoğunluğunun düşüş dönemlerinde aşırı korku, yükseliş dönemlerinde açgözlülük ile hareket etmesini tanımlayan, rasyonellikten uzak, genelde fiyatlarda aşırılıklara yol açan toplu hareket halidir. İnsanlar piyasanın depresyon dönemlerinde panik satışı yapar, piyasada coşku hakimken ise geç kalmaktan korkarak panik alımı yapar ya da elindeki hisse senedinin değeri ederinin çok üzerinde olsa da satmaktan çekinir. Ta ki müzik durup boş sandalye kalmayana kadar.
Peki, sürü psikolojisine karşı çıkmak her zaman kazançlı mıdır?
Sürü Psikolojisi Nasıl Çalışır?
Sürü psikolojisi, insanların bireysel düşünmek yerine çoğunluğun hareketine göre karar vermesidir.
Örneğin borsa endeksi %10-20 düştüğünde herkes panik halinde satmaya başlar.
Ya da %10-20 yükseliş gören herkes kaçırma korkusuyla panik alımı (buna FOMO diyoruz) yapar.
Bu, borsa tarihinin her döneminde yaşanmış bir döngüdür. Oysa ki piyasalar zamanın % 80’inde yatay seyreder.
Peki,sürünün psikolojisine karşı hareket etmek her zaman doğru mudur?
Herkes Satarken Almalı Herkes Alırken Satmalı mıyız?
Gerçek şu ki: Bazen sürü gerçekten yanlış yöndedir. (Örneğin, balon dönemlerinde herkes alırken satmak mantıklıdır. Ama ortada bir balon olduğunu düşünüyorsanız.)
Bazen de sürü haklıdır! (Gerçek bir ayı piyasasında herkes satıyorsa, belki de satmak en doğrusudur.)
Bir hisse senedi yükselirken sadece herkes aldığı için satarsanız, belki de daha büyük bir yükselişi kaçırırsınız. Aynı şekilde, bir hisse sert düşerken sadece herkes sattığı için alırsanız, daha büyük bir çöküşün içine düşebilirsiniz.
Önemli olan piyasanın neden yükseldiğini veya neden düştüğünü anlamaya çalışmak değil trende olmaktır. Körü körüne sürüye karşı gitmek, bazen kaybetmenize de neden olur.
Körü Körüne Sürüye Uymayın, Ama Körü Körüne Karşı da Gelmeyin!
Borsa siyah ve beyaz değil gridir. Bazen sürü haklıdır, bazen yanlıştır. Önemli olan, bireysel karar verebilmektir. Sürünün hareketleri diğer bütün göstergeler gibi kullandığınız küçük bir araç olmaktan öteye geçmemelidir.
Borsada “Herkes satarken al, herkes alırken sat” klişesi tek başına yeterli değildir.
Bu yüzden bireysel analizinizi yapın, duygularınızı kontrol edin ve sürüye katılıp katılmayacağınızın kararını rasyonel bir çerçevede duygularınıza yenilmeden kendiniz verin!

Hepinize sevgiler..